- آقای قمصری در باره فرم غالب کنسرتی که به مدت دوشب در کاخ نیاوران برگزار کردید توضیح دهید؟
اجرا در دو بخش با دو گروه متفاوت انجام شد. بخش اول به کوارتت زهی ایرانی با همراهی تار ، آواز و سازهای کوبه‌ای اختصاص داشت و در دستگاه همایون اجرا شد. آهنگسازی و تنظیم قطعات این بخش بر عهده من بود. در بخش دوم با ورود گروه اشتیاق قسمت دوم در دستگاه نوا اجرا شد که در این قسمت ملودی کلام سه تصنیف از آقای قربانی و قطعات بی کلام و تنظیمات چند صدایی همه قطعات با من بود.
- تشکیل این دو گروه چگونه بوده ، آیا همزمان با هم تشکیل شده اند یا خیر ؟
حدود 6 ماه پیش وقتی گروه کوارتت زهی را تشکیل دادم قصدی برای اجرا در تابستان نداشتیم . با گروه اشتیاق هم به عنوان نوازنده و آهنگساز همکاری می کردم . بعد با آقای قربانی و دوستان دیگر به این نتیجه رسیدیم که این دو گروه را برای کنسرتی در تابستان توأم روی صحنه ببریم.
- در بعضی از خبرها اسم آقای قربانی و در بعضی نام شما به عنوان سرپرست درج شده دربعضی هم نام سرپرست دیده نمی شود بالاخره تکلیف این عنوان چیست ؟
هماهنگی گروهها از جهت اجرایی و حرفه‌ای با من بود . از طرفی اسم گروه اشتیاق ازقبل ازشروع همکاری من تحت سرپرستی آقای قربانی وجود داشت و ایشان از جهت سن وسال بزرگترین عضو گروه هستند . اما بخاطر عدم علاقه به اسم سرپرست، این عنوان از هردو برداشته شد. گذشته از این در گروه کوارتت زهی و اشتیاق تمامی اعضاء نسبت به گروه احساس مسئولیت دارند و نیازی به وجود سرپرست دیده نمی‌شود . اگر جایی این عنوان درج شده سهو خبرنگاران بوده.
- درمعرفی کوارتت زهی گفتید که ترکیب دو کمانچه ، کمانچه آلتو و کمانچه باس است که صداهایشان همگن می باشد . این همگن بودن صداها چه ویژگی هایی در اجرا دارد و آیا تنها دلیل تشکیل این گروه همین است ؟
هم‌خانواده بودن این ترکیب در کنار محدوده صوتی بالا از جهت منطقه صدایی باعث می شود که یک بستر کامل در اختیار آهنگساز قرارگیرد .سازبندی های متداول ایرانی مثل قرارگرفتن تار، سنتور ، کمانچه ، نی و ... کنار همدیگر تنوع زیادی از جهت رنگ صوتی دارند که این تنوع هم نقطه قوت است هم نقطه ضعف . ازجهت اجرای دینامیک هیچ گروهی مثل گروه هم خانواده و خصوصاً گروه زهی آرشه ای رفلکس ندارد . اما دلیل ایجاد این گروه به همینجا ختم نمی شود که باید به مرور و با دیده شدن کنسرتهای بیشتر به آن پی ببریم.
- فکر می‌کنید گروه زهی ایرانی چقدرمی تواند جدی گرفته شود و برای موسیقی ایران راهگشا باشد ؟
جامعه جدی موسیقی حتما به اهمیت و جای خالی این سازبندی درموسیقی مان واقفند و این دیگر به خود ما بستگی دارد که چقدر به این گروه بها می دهیم و از آن استفاده می کنیم . هدف من از ارائه این ایده فقط خدمت است و نه چیز دیگر . بنابراین برخورد مثبت یا منفی با آن مرا از هدفم دور نمی‌کند . برخوردها تا الان بسیار مثبت بود. شاید اگر مشکل صدا ، به خصوص در شب اول نداشتیم درک بهتری از کار به دست می‌آمد.
- در کاری که با همایون شجریان انجام داده بودید فرم قطعات با پیچیدگیهای زیادی همراه بود ، طوری که به نظر نمی آمد که بعضی از قطعات حتی قابل اجرای زنده باشند . آیا این پیچیدگیها درقطعات این کنسرت هم وجود دارد ؟
راستش من درهنگام آهنگسازی به پیچی
دگیها فکر نمی کنم و اعتقادی هم به پیچیدگی بی هدف ندارم و فقط زمانی که نت را در مقابل نوازنده می گذارم می فهم که قطعه مشکل است . قطعات این کنسرت پیچیده است وبدون شک تمام متخصصین این مطلب را تأیید خواهند کرد . اما در این گروه نوازندگانی توانا وجود دارند مثل سهرب پور ناظری ، شروین مهاجر و ... . آقای قربانی هم دربرخورد با این قطعات خیلی خوب بودند و از عهده این کارها به خوبی برآمدند.
در کنسرتهای تابستانی امسال نام چند نوازنده به صورت مشترک در اکثر گروه ها دیده می‌شوند. با توجه به اینکه در گروه شما هم این قضیه صدق می کند دلیل این امر را بفرمایید ؟
در کشور ما قطعا نوازندگان خوب زیادی وجود دارند . فاکتورهای یک نوازنده خوب اخلاق حرفه ای بینش بالا ، نداشتن منیت و در درجه بعدی قابلیت نوازندگی هست . حتما این دوستان این محاسن را یکجا دارند.
- تجربه کار با همایون شجریان و علیرضا قربانی را به عنوان دو خواننده شناخته شده جوان چگونه ارزیابی می کنید ؟
هردو از نظر اخلاقی و کاری حرفه ای هستند و کار با آنان لذتبخش است . همیشه گفتم جناب همایون بخاطر نعمت داشتن خانواده ای اصیل در کار بسیار بی حاشیه است.
- کنسرتی با همایون ندارید ؟
قبل از تابستان صحبتهایی با هم داشتیم اما فعلا تمرکزمان بر روی آلبوم جدیدمان است.
- گفته بودید که نامش « آب،نان، آواز » است. این اسم از جای خاصی گرفته شده ؟
بله. از یکی از تصانیف که روی شعری با همین نام از آقای شفیعی کدکنی است .
- آیا در کارهای جدیدتان هم به تلفیق موسیقی ایران با موسیقی سایر ملل توجه نشان دادید و آیا اصولا نوگرایی رامشی کاریتان قرارداده اید یا به سنت موسیقی روی آورده اید ؟
من همیشه درکارهایم دنبال ایده های نو هستم . در زمینه گفتگوی موسیقیایی هم فعال هستم ، چون اصول آهنگسازی غربی را هم کارکرده ام . اما نوآوری را فقط به استفاده از سازهای غربی و تزئینات و گفتگو نمی دانم . با اینکه آثار زیادی در این ژانر دارم .اعتقاد دارم که نوآوری ازقلب موسیقی خودمان هم می تواند بیرون بیاید . آنقدر ایده های بکر در موسیقی ما هست که گاهی سرگیجه می گیرم که روی کدام یک کار کنم . نوآوری باید در محتوا باشد . تزئینات شادیهایی زودگذر و میرا به همراه دارد . این محتواست که تاریخ می سازد . می توانم خودم را راحت کنم و تیرس ببندم به ملودی‌هایم و اکتفا کنم به خوب صدادادن . اما میزان به میزان روی کارهایم کار می‌کنم . همین هارمونی ایرانی که مقوله ایست که همیشه در پشت ردیف دستگاهی مدفون بوده . همیشه آن را داشته ایم اما هنوز بکر است . بنابراین کارکردن روی آن نوآوریست.
